130 vragen die je moet kennen als coach of leidinggevende

 En waar je niets aan hebt zonder deze context.

Het ontstaan van coaching

Timothy Gallwey was tenniscoach en studeerde aan Harvard. Hij presenteerde inmiddels ruim 40 jaar geleden een simpele uitleg over wat coaching is en hoe dit werkt. In 1974 schreef hij ‘The inner game of tennis’. Nadat Gallwey in het begin van de zeventiger jaren zijn opleiding Engels aan Harvard University voltooid had, ging hij werken als tennisleraar. Als tennisleraar ontdekte hij dat vrijwel al zijn leerlingen vooral erg hard probeerden één aspect van hun spel te verbeteren dat zij niet waardeerden, bijvoorbeeld hun backhand. Zij verwachtten van Gallwey dat híj de remedie voor hun probleem zou geven. Aanvankelijk ging hij hierin mee: zó moet je je racket vasthouden, dáár moet je gaan staan, dán moet je slaan. Hij instrueerde de leerlingen maar merkte op dat zij weerstand vertoonden tegen de instructies en dat het leren niet goed verliep.

Gallwey zocht naar een manier om zijn ontdekking te formaliseren in een vergelijking of formule. Een tot de verbeelding sprekende weergave van het belang van mentale ondersteuning – nu coaching genoemd – bij het begeleiden van sporters. Het prestatie model zag het levenslicht. Het woord prestatie heeft soms een bijsmaak. Het presteren heeft als betekenis ook wel bereiken. Daarom kunnen we een prestatie vooral zien als een doelstelling of een richting of kortweg een doel.

Gallwey gaat er – net als NLP – van uit dat ieder mens een ongekend potentieel heeft aan
mogelijkheden. Dat potentieel wordt vaak beïnvloed door interne dialogen, interne belemmeringen en interne blokkades. Gallwey noemt dit interferenties. Stel dat het potentieel 500 is en de mate van interferentie 100, dan houden we 400 over aan prestatie.

Dit model laat ons scherp inzien dan interne obstakels veel meer invloed hebben op de prestatie dan dat we op het eerste gezicht hadden gedacht.

P = p – i

ofwel: Prestatie = Potentieel – Interferenties

Dit model is wat coaching precies is. Het is een proces om de mate van interferenties te verkleinen zodat het potentieel kan worden aangesproken zodat de mate van presteren succesvoller is. Of anders gezegd:

‘Coaching is het vrijmaken van menselijk potentieel om prestaties te maximaliseren.

Timothy Gallwey schreef na het eerste boek ‘The inner game of tennis’ nog veel meer boeken over the inner game. Hij startte ook met het opleiden en trainen van andere trainers tot coach in zijn filosofie, zo ook Sir John Whitmore. Dit zorgde ervoor dat de filosofie vanuit de verenigde staten vanaf 1979 in het verenigd koninkrijk gebruikt werd.

Whitmore besloot zijn team de filmen terwijl ze aan het coachen waren en riepen de hulp in van NLP’ers. Die NLP’ers hadden als opdracht gekregen om te ‘modelleren’ wat het team van Whitmore nu precies deed. Steeds opnieuw werd dit weer gevaluteerd tot dat er een generieke strategie ontstond die verklaarde hoe het team van Whitmore de filosofie van Gallwey inzette in coaching. Vanuit daar werd een eerste model ontwikkeld onder toezicht van het McKinsey team. Dit model bleek in praktijktesten te rigide en absoluut. Het moest simpeler, meer vrij, en meer een handvat dan een vastomlijnd stappenplan. Uiteindelijk kwam Whitmore met het acroniem GROW, Goal, Reality, Options en Will.

Het GROW model is meer een gespreksstructuur dan een hard en theoretisch model. Het is belangrijk om te beseffen dat coaching informeel en losjes kan zijn, zodat het voor de coachee niet voelt als heel erg rigide. Het GROW model past perfect in deze zienswijze. Het GROW model omvat een aantal fases:

• Goal: bepaal het doel voor de sessie en bepaal de doelen op korte en lange termijn.
• Reality: onderzoek en ontdek hoe het in de huidige situatie is.
• Options: onderzoek opties en alternatieven, strategieen en acties.
• Will: wat gaat wie wanneer doen en wil je dit ook daadwerkelijk doen.

Of nog eenvoudiger uitgedrukt:
• Goal: wat wil je?
• Reality: hoe is het nu?
• Options: wat kun je doen?
• Will: wat ga je doen?

En hiermee hebben we direct vier ontzettend krachtige vragen te pakken, waar we direct mee kunnen gaan werken. Coaching en het werken met het GROW model heeft een aantal vereisten. Zo moet je als coach natuurlijk erg oplettend en aandachtig zijn en gefocust op jouw coachee. Je bent verantwoordelijk voor het proces en daarom zou jouw intentie ook moeten zijn er helemaal voor jouw coachee te zijn. Het spreekt voor zich dat je natuurlijk actief luistert en kwalitatief goede vragen stelt aan jouw coachee om tot antwoorden of inzichten te komen. Op zichzelf is GROW geen coaching. De coach die GROW op een goede manier gebruikt maakt GROW een methodiek voor coaching. Bij goed gebruik is het een simpel, flexibel en krachtig model.

In essentie is coaching dus de kunst van het stellen van kwalitatief goede vragen. En dat is precies waarom NLP coaching is ontstaan. Het zijn twee werelden die samenkomen. NLP en coaching. Daarom is het van belang vaardig te worden in zowel coaching als in NLP. Niet NLP-coaches, zijn nauwelijks vaardig in het stellen van goede vragen en het maken van rapport. Ze pakken over het algemeen minder snel de kans om direct overtuigingen te herkaderen en te werken met tijdlijnen.

NLP coaches daarentegen zijn extreem vaardig op het gebied van taal en hoe het brein werkt en zij weten als geen ander wat belemmerende overtuigingen zijn en hoe je deze uiteindelijk juist als hulpbron kunt gaan inzetten.

1) Wat wil je bereiken na dit gesprek?
2) Wat is het belangrijkste doel van dit gesprek?
3) Als we dit gesprek achterstevoren zouden voeren, waar zouden we dan mee beginnen?
4) Het lijkt erop dat je twee doelen hebt, waar focussen we eerst op?
5) Waarom is dit belangrijk voor jou?
6) Wat maakt dat de tijd die we hier aan besteden goed besteed is?
7) Wat is het meest waardevolle inzicht wat je kunt op doen aan het einde van ons gesprek?
8) Als er zoiets als een oplossingspil bestond en je zou die nemen, wat heeft het dan opgelost aan
9) het einde van dit gesprek?

Een aantal voorbeeld vragen:
10) Wat wil je?
11) Wat is de droom?
12) Hoe wil jij dat het gaat zijn?
13) Wat zou je dan tegen jezelf zeggen?
14) Wat maakt dat dan mogelijk voor jou?
15) Wat zouden andere mensen tegen jou zeggen?
16) Wat heb je dan, wat je nu niet hebt?
17) Stel dat we drie maanden verder zijn en je hebt jouw doel bereikt;
18) Wat zie je dan?
19) Wat hoor je dan?
20) Hoe voel je je dan?
21) Wat ruik en proef je?
22) Wat zien anderen?
23) Wat horen en zeggen anderen?
24) Hoe voelen anderen zich dan?
25) Wat is er anders?
26) Wat is een inspirerend doel voor jou?
27) Welke uitkomst past hierbij?
28) Wat brengt het jou persoonlijk?
29) In hoeverre is het nodig om uit jouw comfort zone te komen?
30) In welke tijd wil je dit bereiken?
31) Welke mijlpalen kun je bedenken?
32) In welke tijd wil je die bereiken?
33) Op welke manier kun je jouw doel in kleinere doelen splitsen?
34) Wat is belangrijk voor jou in dit proces?
35) Wat wil je nog meer?
36) Is er iets belangrijkers dan dit doel voor jou?
37) Hoe ziet het behalen van succes bij dit doel er uit?
38) Hoe ziet een afgemaakte succesvolle taak er uit?
39) Waar werk je hiermee naartoe?
40) Wanneer wil je dit doel bereikt hebben?

Een aantal voorbeeld vragen:
1) Hoe is het nu?
2) Wat gebeurt er nu?
3) Hoe belangrijk is dit voor jou?
4) Op een schaal van 1-10, waarbij 10 het meest ideaal is, waar ben je nu?
5) Welk cijfer wil je dat het is?
6) Hoe voel je je daardoor?
7) Welke impact heeft dit op jou?
8) Wat rust er op jouw schouders?
9) Hoe heeft dit effect op andere gebieden in jouw leven?
10) Wat doe je nu wat je in de richting van jouw doel laat bewegen?
11) Wat doe je nu wat je van jouw doel af laat bewegen?
12) Hoe veel..?
13) Hoe vaak..?
14) Op wie heeft het ook effect?
15) Wat baart je het meeste zorgen?
16) Wie is er bij betrokken?
17) Hoeveel controle heb jij over dit doel?
18) Welke acties heb je tot nu toe ondernomen?
19) Wat belemmert je om dit doel te bereiken?
20) Wat houdt jou tegen?
21) Welke interne weerstand is er te overwinnen?
22) Welke externe weerstand is er te overwinnen?
23) Welke obstakels zijn er?
24) Wat is het echte probleem?
25) Wat zijn de risico’s?
26) Wat is het plan tot nu toe?
27) Kun je op jezelf rekenen?
28) Waar ben je het meeste/ minste zelfverzekerd over?

Een aantal voorbeeldvragen:
1) Wat heb jij nodig om het doel te bereiken?
2) Welke hulpbronnen heb je al?
3) Wat kun je doen?
4) Welke ideeën heb je?
5) Welke alternatieven zijn er?
6) Is er nog iets anders?
7) Als er nog iets anders was, wat zou dat dan zijn?
8) Wat heeft je al eerder geholpen?
9) Welke stappen kun je zetten?
10) Waar kun je informatie vinden?
11) Hoe ga je dat doen?
12) Op welke andere manieren kun je dit ook bekijken?
13) Wat kun je nog meer doen?
14) Wat kun je doen als je meer geld/tijd/controle zou hebben?
15) Wat zou je doen als je helemaal blanco opnieuw zou kunnen beginnen?
16) Ken je iemand die hier goed in is?
17) Hoe zou hij of zij dit doen?
18) Welke optie geeft het beste resultaat?
19) Welke oplossing ligt voor de hand?
20) Wat kun je doen om risico’s te beperken?
21) Hoe kun je die situatie verbeteren?
22) Hoe wil je dat gaan doen?
23) Wat denk je?
24) Wat kan nog meer werken?
25) Welke ideeën heb je die ook zouden kunnen werken?
26) Wat helpt je om dit te herinneren?
27) Hoe ziet een permanente oplossing er uit?
28) Wat kun je doen om dit in de toekomst te voorkomen?
29) Welke keuzes heb je?

Een aantal voorbeeldvragen:
1) Wat ga je doen?
2) Hoe ga je dat doen?
3) Wanneer ga je dat doen?
4) Wie maakt daar onderdeel van uit?
5) Met wie ga je praten?
6) Waar ga je heen?
7) Is er iets wat je moet regelen voordat je dat doet?
8) Hoe vastberaden ben je om deze acties uit te voeren?
9) Wat heb je nodig om vastberaden te worden?
10) Welke opties kies jij?
11) Hoe meet je jouw succes van deze acties?
12) Wat is de eerste stap?
13) Wat is de kleinst mogelijke eerste stap?
14) Wanneer ga je precies beginnen?
15) Wat zorgt er voor dat je het niet afmaakt?
16) Welke persoonlijke weerstand voel je?
17) Hoe kun je dit minimaliseren?
18) Wie moet nog meer geïnformeerd worden over jouw plannen?
19) Welke hulp heb je nodig?
20) Van wie?
21) Wat ga je doen om deze hulp te krijgen?
22) Wat kan ik doen om jou te helpen?
23) Hoe vastberaden ben je om deze acties uit te voeren (van 0-10)
24) Wie gaat die actie ondernemen?
25) Wat is de volgende stap?
26) Wanneer neem je die volgende stap?
27) Wanneer heb je die actie uitgevoerd?
28) Welke specifieke acties ga je uitvoeren?
29) Hoe weet je dat het heeft gewerkt?
30) Hoe weet ik dat het heeft gewerkt?
31) Wat zijn de best opties?
32) Welke verandering ga jij doorvoeren?
33) Wat ga je doen om jezelf te verzekeren dat dat gebeurt?